-
1 erlauben
erlauben, concedere alqd od. m. Infin. od. mit ut u. Konj. (zugestehen, meist auf gesche henes Bitten und Ansuchen). – permittere alqd od. m. Infin. od. m. ut u. Konj. (zulassen, [804] geschehen lassen, z.B. jmdm., sich zu setzen, alci, ut consīdat). – dare (aus Gefälligkeit zugeben, einräumen). – largiri alqd od. m. folg. ut u. Konj. (aus Güte u. Gefälligkeit gestatten). – facultatem dare od. potestatem facere alcis rei. permittere licentiam, ut etc. (die Möglichkeit, die Macht zu etwas geben). – alcis rei veniam dare. dare hanc veniam, ut etc. (in etwas Nachsicht haben). – habere (mit etw. als Möglichkeit verbunden sein, etw. möglich machen, z.B. quod dubitationem non habet). – nicht e., vetare, gew. mit Akk. u. Infin. (verbieten). – es ist erlaubt, concessum, permissum est (s. oben die Verba); licet od. licitum est (es ist vergönnt); verb. licitum concessumque est; ius fasque est (es ist nicht wider Recht u. Pflicht): soweit es die Gesetze erlauben, quoad per leges liceat: die öffentlichen Gesetze erlauben es nicht, leges publicae non patiuntur. – sich etwas erl., sibi sumere (sich anmaßen); sibi videri (vermeinen, etwas tun zu können, z.B. der Einwurf, den sich Cicero erlaubt hat, *quod obloqui sibi visus est Cicero). – sich etw. nicht e., abstinere alqā re (z.B. iniuriā). – sich alles e., sibi indulgere (sich alle Freiheit nehmen): sich weiter keine Mißhandlungen gegen jmd. e., vexatione intactum alcis corpus relinquere. – sich auf erlaubte Art (Weise) bereichern, *rem suam honeste augere: erlaubte Vergnügen, voluptates permissae.
-
2 vergönnen
vergönnen, I) den Besitz einer Sache nicht mißgönnen: non invidere alci rei. – vergönne es mir doch! noli mihi invidere! – II) gestatten: concedere (zugestehen). – permittere (zulassen, geschehen lassen). – sich nicht einmal die Nacht zur Ruhe v., ne nocturnum quidem tempus ad quietem sibi relinquere: es ist vergönnt, licet; licitum est; licet concessumque [2484] est: es ist nicht vergönnt, il licitum est; vetitum est (es ist verboten): es ist mir etwas vergönnt, contigit mihi alqd (es ist mir etwas zuteil geworden, z.B. cui quantulumcumque temporis [eine noch so kurze Spanne Zeit] contigit).
-
3 Erlaubnis
Erlaubnis, concessio (das Zugeständnis). – permissio (die Zulassung). – potestas. copia (die gegebene Macht, Befugnis; aber venia heißt nie an sich Erlaubnis, sondern »Nachsicht« bei dem, was ein anderer vornimmt). – arbitrium (der freie Wille, etwas tun zu können). – licentia (die Ungebundenheit im Handeln). – jmdm. E. geben, potestatem, licentiam, veniam alci dare, zu etwas, alcis rei od. alqd faciendi; potestatem alci facere, concedere; licentiam alci permittere, ut etc, auch bl. alci permittere, ut etc. (z.B. ut consīdat). – um E. bitten, veniam petere: E. erhalten, bekommen, veniam accipere, impetrare; datur alci potestas, copia; fit alci potestas: E. haben, habere potestatem, con. cessam licentiam; mihi licet, permissum, concessum est: mit deiner E., permissu od. concessu tuo; si per te licitum erit; pace tuā; pace quod fiat tuā; bonā veniā tuā liceat; bonā veniā me audies (wenn man reden will): ohne meine E., iniussu meo (ohne mein Geheiß, meine Einwilligung); me non consulto (ohne mich zu befragen); me ignorante (ohne mein Vorwissen): wider meine E., me invito: mit E. zu sagen, bonā hoc tuā veniā dixerim (bei freimütiger Rede); sit venia verbo od. dicto. sit honos auribus. tuis honos sit habitus auribus (bei freimütiger u. bei unanständiger Rede): diesen Wörtern muß man ein »mit Erlaubnis (zu sagen)« vorsetzen, haec vocabula cum honoris praefatione ponenda sunt.
-
4 unverwehrt
unverwehrt; z.B. es ist unv., licet (es ist vergönnt, erlaubt). – licitum concessumque est (es ist vergönnt und zugestanden). – nihil impedit, quo minus etc. – (es hindert nichts, daß wir etc.).
См. также в других словарях:
quod pro minore licitum est et pro majore licitum est — /kwod prow manoriy lisatam est et prow majoriy lisatam est/ That which is lawful as to the minor is lawful as to the major … Black's law dictionary
pacto aliquod licitum est, quod sine pacto non admittitur — /paektow aelakwod lisatam est kwod sayniy paektow non admitatar/ By special agreement things are allowed which are not otherwise permitted … Black's law dictionary
Quod pro minore licitum est, et pro majore licitum est — That which is lawful in respect to a lesser thing is lawful as to a greater one … Ballentine's law dictionary
Pacto aliquod licitum est, quid sine pacto non admittitur — By agreement a certain thing may be lawful which without the agreement would not be allowed … Ballentine's law dictionary
illud, quod alias licitum non est, necessitas facit licitum; et necessitas inducit privilegium quoad jura private — /ibd kwod eyliyas lisatam non est nasesataes feysat lisatam; et nasesataes and(y)uwsat privaliyj(iy)am kwowaed jura praveyta/ That which is otherwise not permitted, necessity permits; and necessity makes a privilege as to private rights … Black's law dictionary
necessitas facit licitum quod alias non est licitum — /nasesataes feysat lisatam kwod eyliyas non est lisatam/ Necessity makes that lawful which otherwise is not lawful … Black's law dictionary
non est licitum necessitas facit licitum — /nasesataes sab liyjiy non kontaniytar, kwaya kwod eyliyas non est lisatam nasesataes feysat lisatam/ Necessity is not restrained by law, since what otherwise is not lawful, necessity makes lawful … Black's law dictionary
illud, quod alias licitum non est, necessitas facit licitum; et necessitas inducit privilegium quoad jura private — /ibd kwod eyliyas lisatam non est nasesataes feysat lisatam; et nasesataes and(y)uwsat privaliyj(iy)am kwowaed jura praveyta/ That which is otherwise not permitted, necessity permits; and necessity makes a privilege as to private rights … Black's law dictionary
necessitas facit licitum quod alias non est licitum — /nasesataes feysat lisatam kwod eyliyas non est lisatam/ Necessity makes that lawful which otherwise is not lawful … Black's law dictionary
non est licitum necessitas facit licitum — /nasesataes sab liyjiy non kontaniytar, kwaya kwod eyliyas non est lisatam nasesataes feysat lisatam/ Necessity is not restrained by law, since what otherwise is not lawful, necessity makes lawful … Black's law dictionary
non solum quid licet, sed quid est conveniens, est considerandum; quia nihil quod est inconveniens est licitum — /non sowlam kwid laysat sed kwid est kanviyn(i)yanz, est kansidaraendam, kwaya nay(h)al kwod est inkanviyn(i)yanz,est lisatam/ Not only what is lawful, but what is proper or convenient, is to be considered; because nothing that is inconvenient is … Black's law dictionary